مرکز خبرنگاری تحقیقی پیک
کابل – ۱۲ حمل ۱۳۹۹
گزارشگر: شاه محمود اندیشور
صدها تن از شهروندان کشور که در آن‌سوی مرز تورخم گیرمانده‌اند، از حکومت‌های دوطرف می‌خواهند که هرچه زودتر راه برگشت به‌خانه‌های شان‌را، به‌روی شان باز کنند.
این شهروندان که شمار دقیق‌ترشان در دست نیست، از یک ماه به‌این‌سو در آن‌سوی مرز تورخم و دیگر شهرهای پاکستان به‌دلیل انتشار ویروس کرونا و بسته‌شدنِ مرزهای زمینی و هوایی به‌روی مردم، با مرگ، بیماری، مفلسی و بی‌سرپناهی دست‌وگریبان‌اند و برای بازشدنِ مرز تورخم، لحظه‌شماری می‌کنند.
برخی ازاین شهروندان در آن‌سوی تورخم و پشاور از طریق شبکه‌ی وتس‌اپ به‌خبرنگار پَیک، عکس و نوار ویدیویی از وضعیت بد بهداشتی، اقتصادی و بی‌سرپناهی‌شان فرستاده‌اند و گفته‌اند که شام‌گاه (روز شنبه ۹حمل) یک‌تن از هم‌راهان شان‌را درنتیجه‌ی پیدانکردنِ خون ازدست دادند و شماری دیگرهم که بیماراند، حتا پول یک قرص دارو ندارند.
سمیع بشردوست باشنده‌ی ولایت کندز که دو ماه پیش برای تداوی به‌پاکستان رفته و اکنون گیرمانده، می‌گوید: 
« حتا برای نان شب‌وروزمان پول نداریم، بانک و بازار و همه بسته، خون ما به‌گردنِ رهبران هردوطرف!»
انصارالله مرد کهن‌سال دیگری، می‌گوید که حتا برای یک شبانه‌روز دیگرهم توان بودوباش درآن‌سوی مرز را ندارد و حتا نزد هوتل‌های پاکستانی گروگان مانده‌اند.
او درحالی‌که همسر بیمارش را یک ماه پیش به پاکستان انتقال داده و پس از معاینه و تداوی خواهان برگشت به‌خانه است؛ از مرزبانان هردوکشور می‌خواهد که حداقل برای ساعتی راه را به‌روی گیرماندگان بازکنند، وگرنه بدون پول و سرپناه آن‌هم درچنین اوضاع قرنطینه به‌دلیل انتشار ویروس کرونا در سراسر جهان، پذیرای فاجعه‌ی انسانی درخاک بیگانه خواهند بود.
این‌که آیا صدای این گیرماندگان به‌گوش مسوولان رسیده یانه؛ سفارت افغانستان در اسلام‌آباد نیز با نشر اطلاعیه‌ای در صفحه‌ی رسمی‌اش نوشته‌است:
« حکومت پاکستان وعده کرده که به‌زودی، مرز را به‌روی مسافران باز خواهند کرد ».
عاطف مشعل سفیر افغانستان در اسلام‌آباد، یک هفته پیش در رخ‌نامه‌ی فیس‌بوک خود نوشت که گفت‌وگوها با حکومت پاکستان به‌گونه‌ی جدی ادامه دارد، تا هرچه زودتر زمینه‌ی برگشت گیرماندگان را فراهم سازند
وزارت امورخارجه‌ی کشور نیز، با تأیید پیام سفارت افغانستان در اسلام‌آباد، زمان دقیق و پاسخ مطلوبی برای حلِ این مُعضل ارایه نمی‌کند.
مسوولان دفتر مطبوعاتی این وزارت در پیام‌خانه‌ی وتس‌اپ به خبرنگار پَیک نوشته‌اند که سفارت افغانستان در اسلام‌آباد، برای انتقال گیرماندگان تلاش می‌کند.
تلاش‌هایی‌که به‌باور برخی از نمایندگان مردم در مجلس نمایندگان، بی‌نتیجه و نامعلوم است.
گل‌احمد کمین عضو کمیسیون روابط بین‌الملل مجلس نمایندگان، می‌گوید که یگانه راه حل، تنها بازشدن مرزاست؛ زیرا حکومت افغانستان توان فراهم‌سازی خدمات صحی و معیشتی را هم به‌این گیرماندگان ندارد.
آقای کمین تأکید می‌کند که نه‌تنها صدها تن از شهروندان مسافر و مهاجر، بل بیش‌تر از هشت‌هزار واگون کالاهای بازرگانان نیز در آن‌سوی مرز متوقف شده که ضربه‌ی کلانی بر اقتصاد بازرگانان وارد کرده‌است.
پیش ازاین، گزارش‌هایی از متوقف شدنِ بیش‌از چهارهزار واگون کالاهای بازرگانان در مرز سپین‌بولدک نیز منتشر شده؛ اما بربنیاد گزارش‌ها تااکنون این مرز به‌دلیل جلوگیری از انتشار ویروس کرونا، ازسوی دولت پاکستان برای چند هفته بسته شده‌است.
درحالی‌که برخی از آگاهان و نمایندگان مردم، از بازماندنِ مرزهای غرب کشور و برگشت اجباری هزاران شهروند مهاجر مشکوک به کرونا به‌داخل کشور، سخت انتقاد می‌کنند و حکومت را مسوول هرگونه فاجعه‌ی احتمالی می‌دانند.
اما وزارت امورخارجه‌ی افغانستان به ادامه‌ی تلاش‌ها و گفت‌وگوها با جانب پاکستان بسنده کرده و از نتیجه و راه حل مطلوب دراین باره خبری دردست نیست.
این وزارت پیش ازاین به‌روز شنبه (۹حمل)، ازانتقال صدها شهروند مسافر افغانستان که در کشور هندوستان گیرمانده بودند، ازطریق هواپیما به‌داخل کشور خبر داده‌است.
